Monday, December 29, 2008

Eto'ng Nakapanggagalaiti/ Nakakainis/ Nakapanghihinayang


Magsusulat ka ng blog tungkol sa masquerade ball ng kompanya na ayaw mong siputin no'ng una dahil required kang mag-dress to the nines, magsuot ng maskara to go with the theme, at dahil may naka-schedule kang labing-labing with special someone that night pero nag-decide ka pa ring manghiram ng maisusuot na formal wear, suungin ang swarm ng mga tao sa Divisoria para magpa-customize ng Joker-style mask, at i-reschedule ang labing-labing dahil umasa kang mananalo ka sa pa-raffle ng ref at washing machine at para sa Christmas basket na 'yong tipong ipinamumudmod sa mga nasalanta ng bagyo, baha, landslide, mudslide, sunog na magagamit mo sa Pasko, na wala rin namang nangyari in the end (maliban sa nakailang beses kang nagpabalik-balik sa buffet table at libreng beer) dahil hindi ka nanalo sa minor at major raffle draws samantalang halos lahat ng ka-share mo sa table ay natawag, dahil sa susunod na linggo na raw ibibigay ang basket, at dahil di ka na nakahabol sa labing-labing with your special someone na nagtampo sa 'yo - at magka-crash ang browser at hindi na ma-recover ang ilang paragraph na isinulat mo.

Tuesday, December 23, 2008

My Wish List



Shet, Christmas na pala bukas. Di ko man lang namalayan. Ayos na rin 'yon. At least wala na akong time para magpaka-Scrooge. At least wala na akong makakabangga sa pagiging nega ko. At least matatapos na rin ang season ng nakaririnding “Merry Christmas Happy new Year” batian, puwersahang pag-attend sa mga company Christma party, pagbigay ng Christmas basket aka relief goods, plastikan sa mga reunion, traffic, at walang habas na pag-shopping ng mga taong wala namang pambili pero sige pa rin sa pagbili dahil sa dikta ng consumerism.


At sa wakas, matatapos na rin ang panahon ng paggawa ng mga kalokohang wish list. Kalokohan para sa mga walang pambili. Kalokohan para sa mga taong kunwari aksidenteng naipabasa sa mga kaibigan/kamag-anak/jowa/kajugjugan ang listahan. Kalokohan para sa mga nagpapauto at tumutupad sa mga wish ng gumawa ng litahan.


Since may wish list na halos lahat ng kakikalala ko, sige, makikiuso na rin ako. Try ko lang. Di naman siguro ako mamamatay.


1. Sleeping quarters sa office.
My gahd, it's about time. Night shift ako at di naman required sa work ko ang real time interaction sa clients. Sabi sa isang study, mas nagiging productive daw ang isang employee kung nakakanakaw ng isang oras na tulog during work hours. Mas mataas daw ang risk for stress and depression and heart problems kung walang tulog. No wonder mukha na akong zombie.


2. Maraming-maraming pintura.
Ayos lang kahit 'yong di mamahalin. Kelangang-kelangan ko lang kasi. Pipinturahan ko lang ang mukha ni Bayani Fernando sa mga poster sa EDSA. 'Yong sobra, ibubuhos ko sa mga pulitikong umeepal sa pagbati ng “Happy Holidays” sa mga tarp.


3. Metal spikes.
Perfect para sa mga taxi driver na may kakupalan sa pagtanggi sa mga pasahero. Perfect din para sa mga FX na may rutang MRT-Novaliches na hindi pa rin nagbababa ng singil sa pasahe.

4. Packaging tape. Kelangan ko nang marami. Ipantatakip ko lang sa bunganga ng landlady ko, ng isang kakilalang wala nang ginawa kundi magkuwento nang magkuwento nang magkuwento nang magkuwento kung pano siya tinitira ng jowang may jowang iba, at ng tindero ng lutong-ulam sa Tandang Sora na madalas akong daldalin tungkol sa mga exploits niya sa mga babae.

5. Samurai. Matagal ko na kasing gustong mamugot ng ulo. Maraming nakapila sa listahan ko ng “Decapitation Galore”. Isa na 'yong bitchesa dito sa office na nagpa-pop-out ang mata na di naman kagandahan.

Ito lang ang mga naiisip ko sa ngayon. Kung meron kayo nito, ibigay ninyo na sa akin. Now na.

Monday, December 15, 2008

Pamatay na Quotable Quotes ng mga UP Prof


I love UP profs. May character talaga. Ang sakit sa ulo. Haha. Got the following UP professors' quotable quotes here:


"The aim of policy making is to invoke action! Because action speaks louder than words! You do not just say I love you. You say: If you love me, enter me! " - Dr. Alfonso Pacquing


You may wear anything you want to wear. People are not supposed to be judged by the clothes they wear. Thus, wearing the latest fashion or one that belongs to the fashion archive does not really make a difference. Just make sure that you have the right to wear it. Spare the class of the agony of having to look at your clothes, no matter how good or sexy you think you are in that outfit, if reality tells otherwise. - Sir Quilop, Polsci


Valentines day: Ano ba yan? Students ba kayo ng UP? Bakit ang bababa ng scores niyo? Siguro wala kayong date ngayong valentines kaya ganito kayo. Losers!!! When I was your age I had a date. Hindi ba naapektuhan ng UP FAIR euphoria ang grades niyo? Parang di kayo masaya. (sabay tapon ng quizzes sa sahig). I won't record this. Go find a date. (sabay walk out.) - Sir Doliente, BA.

"I don't give surprise long exams. all exams are announced. Halimbawa, Class, mageexam tayo, NGAYON NA!" - Ma'am Chei

"Oo, nagpapaulan ako ng uno... baket? Aanhin ko ba nun? Di naman ako yayaman dun." - Atoy Navarro, Hist I

"Don't take the BAR and yourselves too seriously. Baka mabalitaan nalang namin na nag-o-oral summation kayo sa Luneta. O lumulutang-lutang sa Pasig River. Enjoy yourselves, relax, and read at least 15 hours a day. Nakakabobo ang sobrang tulog. Mag-relax ka habang nagbabasa. Magrelax habang nagmi-memorize."


"Baka naman kasi mababa ang IQ mo kaya di mo maintindihan." - Jun Cruz Reyes, Malikhaing Pagsulat


''Alam ko ang psychology ng aso.” - Jun Cruz Reyes, Malikhaing Pagsulat


Student: Ma'am, pwede po bang next week na kami mag report?

Prof: Alam mo, God is good. And I am God. So yes, pwede next week.

"Hoy girls, wag kayong kukuha ng boyfriend dito sa UP. Pare-parehas tayong mahirap dito. Kumuha kayo ng mayaman. 80% of the child's intelligence comes from the Mother naman eh. Kayo guys, wag kayo kukuha ng bobong babae. Kahit matalino kayo, magiging bobo

anak niyo."


"Class, kaya mahal ang bayad sa mga professors sa ibang school kasi ang bobobo ng mga estudyante dun. Dyuskoh, I used to teach there, at lumuluha talaga ako ng dugo bago maintindihan ng mga students yung sinasabi ko. Ang mahal nga ng bayad, magkakasakit ka naman sa panga kakaulit ng lessons! Wag na lang! Dito na ko sa UP, at least nagkakaintindihan tayo. Di ba?"


Putang ina. Mas magaling pa akong magsulat nung nasa kinder ako kesa sa inyo.” (Sabay balibag ng mga libro at walk-out) – Art Studies prof


2nd to the last meeting: “Okay class, next week, we start the lecture proper.” - Ma'am Vitriolo

"Hindi mahirap makakuha ng UNO sa class ko. Yung gumradweyt last year na Magna Cum Laude ng Biochem, uno siya sakin sa Chem 18" - Ma'am Ilao

"I'll strangle you, strangle you really hard, smack right in your jugular (Pause ng mga 5 seconds). You do know where your jugular is?"

Ano bang natapos mo? Italian 8? Punyetissima!" - Sir Tiamson, Italian 11

Marx is more Christian than Christ and Christ is more Marxist than Marx.” - Sir Lanuza.

Student: Sir, sa exams po ba nagbibigay kayo ng partial points?

Prof: Hmm, if I see partial wisdom.

Prof: Did I remind the class last meeting that we're going to have an exam today?

Class: (dead air)

Prof: Ok, it seems I forgot to remind the class that we're going to have an exam today. I'm giving you five minutes then to buy a bluebook. We're going to have an exam today.

The one who wrote this story, yes, Nick Joaquin, I seduced him before... when this (points at her breasts) thing were more beautiful than it appears now. Well, hindi natuloy. Is Nick Joaquin gay?” - Humanities prof


I'm attending a mass in time for the holy gospel, and leave the church as soon as i finish the holy communion. grand entrance and early exit are important, why, I'm a star!" - lady prof



Tuesday, December 9, 2008

Otis


Otis ang tawag sa akin ng ilang kaibigan. Autistic. Mahilig kasi akong tumunganga. Gumagawa ng sariling mundo. Hindi naman ‘yong tipong tunganga ng isang taong tanga - ‘yong tipong nanlalaki ang mga mata at nilalangaw ang bungangang nakanganga. Hindi gano’n. Ako ‘yong tipong bigla na lang tatahimik sa gitna ng paglalaro at mauupo sa isang sulok. Maraming kaibigan nga ang naiinis sa akin. Gano’n talaga, ‘pag tinopak ako, walang warning, nawawalan ako ng interest na makipag-usap. Sa pagtunganga ko, mukhang blangko ang mukha ko. Pero ang totoo n’yan, ang likot-likot ng isip ko. Lumilipad kung saan-saan.


Minsan, nakakarating ako sa Antarctica, nakikipaghabulan sa mga penguin. Ang sarap magpadausdos sa yelo. Nakakapunta rin ako sa Africa. Do’n, sumasama ako sa mga Ashanti sa pagtatanim ng mga patatas at mais. ‘Pag nagpupunta ako sa Europe, di puwedeng di ko daanan ang Spain at France. Sa Spain, nagpapahabol ako sa mga toro. Sa France, inaakyat ko ang Eiffel Tower. Kung gusto ko naman ng adventure, nanghuhuli ako ng anaconda sa sulok-sulok ng Amazon at umaakyat sa tuktok ng Mount Everest.

‘Pag nakatunganga ako, nakakapag-time travel din ako. Paborito ko ‘yong panahon ng mga dinosaur. Adventure talagang makipaghabulan sa mga T-Rex. Siyempre, di ako nagpapahuli sa kanila. Magaling akong magtago. ‘Yoko ngang magkalasug-lasog ang katawan ko. Lagi rin akong nagpupunta sa panahon nina Adan at Eba. Gusto ko kasing makita kung pa’nong kinagat ni Eba ang mansanas. Ang ahas na nang-akit, hindi ko mahuli-huli dahil masyadong mabilis. Lagi rin ako sa ancient Egypt. Naaawa ako sa mga trabahador na gumagawa ng mga pyramid. Parang ako ang nabibigatan sa mga pinagbububuhat nila.

Madalas din akong tumunganga para bumuo ng love story. O porno. Pero ‘wag na tayong tumuloy diyan at masisira lang ang tono ng sinusulat ko.

Gumagawa ako ng sariling mundo. Minsan, humahagikhik akong parang isa sa mga duwende ni Snow White, sumisimangot tulad ng pagsimangot ng mga taong Yanomani na nakikita ko sa National Geographic, nagugutom tulad ng mga batang lumolobo ang ulo at tiyan sa Africa, at nagsusungit na para bang isang emperor sa China na di nasunod ang kagustuhan. Sinasamahan ko ang mga ‘yan ng mga monologue. Kung hindi sa Ilokano, sa Filipino o sa Ingles. ‘Pag tinotopak, nag i-Intsik-Intsikan, German-Germanan, at French-Frenchan ako.

‘Yon. Masarap magpaka-otis.

Monday, December 8, 2008

Wawa Pala, Ha



‘Pag tinatanong ako kung ano’ng childhood moment ang hinding-hindi ko malilimutan, lagi kong sinasabi ‘yong araw na nag-roaring rampage of revenge ako a la “Kill Bill.”

Ganito’ng nangyari:

May nakaaway akong kalaro. Bida-bidahan kasi ako dati. Kelangan, ako lagi ang star ‘pag naglalaro kami. Kelangan, ako ang lider. Ako ang nagdidikta kung ano ang lalaruin, kung sino ang bida’t kontrabida, kung sino ang mamamatay kunwari, kung sino ang bati namin, at kung sino ang hindi.

E, biglang nagrebelde ang mga kalaro ko. Napuno na yata sa kasusunod sa mga utos ko. Sabi nila, di na raw nila ako bati.

Pinagkaisahan ako.  Parang kudeta.

‘Pag sinabing “di ka namin bati”, ay, seryoso talaga ‘yan. Kahit mga bata pa ang nagsabi. ‘Pag sinabihan ka ng ganyan, outcast ka. Di ka puwedeng sumali sa mga laro, sumama sa mga lakad, pumunta sa bahay o bakuran ng mga kalaro.

In other words, blacklisted ka.

E, ang mga bata, umiikot ang mundo sa mga kalaro at sa paglalaro. Imagine na lang kung ga’no kahirap para sa akin ang mapagsabihan ng “di ka na namin bati.”

Pero ang mga bata, gagawa at gagawa ng paraan para mapalapit uli sa mga nakaaway/inaway na kalaro. Kahit ilang beses na nila akong takbuhan, kahit maiyak na ako ‘pag naiiwan sa takbuhan dahil “ang mahuli, may tae sa puwet”, lagi pa rin akong bumubuntot sa kanila. Kahit na iniinggit nila ako sa paglalaro ng agawan base o sa pagkain ng santol na ninakaw nila sa bakuran ni Nana Milagring, ayos lang. Basta, kelangang maging bati na uli nila ako.

Pero ang lahat ay may hangganan. Kahit ang bata, napupuno rin. At kung maghiganti, umasa kang HIGANTI talaga.

No’ng mapikon ako sa away namin ng pinsan kong si PJ, binuhusan ko ng buhangin ang loob ng bahay nila. Isa pang pinsan, si Kuya Ontong, inasar ako nang inasar. Siyempre, di ako patatalo. Tinulisan ko ang mga kuko ko at kinalmot siya sa leeg. Si Irma, ‘yong kaklase ko, itinago ko ang sapatos dahil tinalo ako sa tumbang preso. Ayun, sinampal ako ng ate niya.

E, di napuno ako. Ayaw kasi akong paakyatin sa puno ng santol ng mga kalaro ko. Mahilig kasi ako sa santol. Wala sa akin ang ngilo-ngilo ‘pag kumakain na ng santol. Pati nga buto, nilulunon ko rin. Kaya hirap ako minsan sa pagtae.

Sinubukan kong umakyat ng puno, pero binato nila ako ng buto ng santol sabay asar ng: “Huhuhu. Wawa naman ang bata. Iiyak na ang bata.” E, ayaw na ayaw kong ginagano’n ako. Pinagbababato ko rin sila. Pero magaling silang umiwas. Mga expert ba naman sa larong touch ball.

“Waaaa. Ang bata, duling.”

Duling  pala, ha.

Pinuntahan ko ang tae ng kalabaw na nilaro ko bago sila nagsiakyatan sa puno. Sariwang-sariwa pa. May mga nakatusok na tingting. Kunwari, mga kandila. Kumuha ako ng kahoy at sinandok ang tae. Pinahid ko ito sa pinaka-katawan ng puno ng santol. Para akong nagpintura ng poste ng kuryente.

Umusok ang ilong sa galit ng mga kalaro ko. Tawa ako nang tawa. Kawawa pala, ha?

“Si Nana Milagring!”

Tarantang nagsibabaan ang mga kalaro ko. Takot na mahuli at mapalo ng may pagka-BellaFlores na si Nana Milagring. Ang iba’y tumalon na lang mula sa pinakamababang sanga ng puno para di mapahiran ng tae ng kalabaw. Ang ibang di kayang tumalon, no choice sila, dumausdos sila sa katawan ng puno. Umiyak ang ilan
 dahil sa takot sa matanda at dahil sa taeng kumapit sa katawan nila.

Ilang araw lang, back to normal na uli. Naibalik sa puwesto ang kinudetang lider. Di na uli nila ako sinabihan ng “di ka na namin bati.” Takot lang nila.

Wednesday, November 26, 2008

My Wonderful Magnificent Sensational Marvelous and Super Beloved Landlady


65 years old. Hindi pumapalya sa pag-A-Ama Namin araw-araw. Always present sa mga misa (front seat pa) at laging bida sa mga charity mission ng simbahan. Ipinangangalandakan ang pagiging Kristiyano. Big time kung magbigay ng abuloy sa simbahan. Pumapalakpak ang tenga kapag nakakarinig ng mga papuri. Napapa-sign of the Cross at hesusmaryosep kapag nakakapanood ng mga kissing scene sa pelikula at telebisyon o nakakakita ng mga kabataang naglalambutsingan sa kalye. Pinamemewangan at nginingiwian ang mga taong imoral. Puwede nang i-appoint bilang MTRCB Chair.

Di pangkaraniwan ang laki ng tengang nag-evolve para sa matinding pangangailangang makasagap ng latest tsismis: “’Wag na ‘wag kang lalapit diyan sa kapitbahay mong matandang dalaga. Sinasabi ko sa ‘yo, exhibisionist ‘yan.” “’Wag mong kakausapin ‘yang pulis sa tabi ng unit mo. May topak ‘yan. Galing mental.” Parang guardia civil sa tindi ng pagpapatrol sa personal na buhay ng mga tenant. Nirerespeto raw ang privacy ng mga nangungupahan, pero alam na ilang buwan nang hindi nagkakantutan ang mag-asawang tenant na araw-araw kung magyarian dati. O kung ano ang kulay ng panty at brief ng mga tenant. Daig pa ng reyna ng tsismis ang NBI sa pangangalap ng mga ebidensiya. Walang sinabi si Gossip Girl.

Halimaw pa sa halimaw sa paniningil ng renta sa bahay. Kahit piso, hindi pinapatawad. Business is business daw. Perfect ang laki at tabas ng bunganga para sa walang katapusang pagbunganga at pagdaldal. Amoy bagong gising ang hininga. Knocked out ang mga tenant kapag kinakausap, lalo na kung halos madikit na sa ilong ang bungangang 70% gilagid, 20% pustiso, at 10% ngipin. Lalong-lalo na kung bumubulwak ang panis na laway.

Buhay pa, pero inuuod na. Amoy lupang sumisingaw ng alimuom. Halos di na mabuhat ng sakang na mga paa ang katawang hugis hamburger at mga brasong magiging sanhi ng tsunami kapag hinampas sa Ilog Pasig. May lahing Intsik. Walang anak. Under the saya ang asawa.

Ang mata at tenga ng apartment.

Monday, November 24, 2008

Si Potpot. My Alter Ego.


27 years old. Galing sa isang may-kaya at politikong angkan sa isang probinsiya sa Northern Luzon. Congressman ang ama at mayor naman ang ina. Naglayas at nagsarili sa Manila pagka-graduate ng high school. Hindi nakatiis sa panghihimasok ng mga magulang sa mga desisyon sa buhay.

Nagtapos ng journalism sa UP Diliman. Magna cum Laude. Inulan ng offer mula sa mga bigating TV network at diyaryo, pero mas piniling magsulat para sa Tambok, isa sa mga pinakamabentang tabloid sa Manila. Naka-assign sa pagko-cover ng mga bugbugan/sabunutang magkakapitbahay, raid sa mga bahay-kantutan, at mga balitang saksakan at barilan (personal favorite ang crime of passion). Naging mainit sa mata ng isang congressman nang ibunyag ang pambabahay nito sa isang pokpok na nauwi sa isang masabaw at maiskandalong hiwalayang mag-asawa. Controversial din ang isinulat tungkol sa pambubugaw ni Manager-slash-Mama San kay Rising Star sa Tatlong Hari ng Pork Barrel sa kongreso.  Pangarap na mapabilang sa Palanca Hall of Fame at maging National Artist for Literature bago mamatay.

Hindi conscious sa hitsura at pananamit. Walang iwiniwisik na pabango sa katawan at ipinapahid na Eskinol at moisturizer sa mukha. Tubig at sabon, ayos na. Nagpakalbo para tipid sa shampoo. Kinakati at nahahatsing sa mga kaek-ekan ng mga lalaking umaasang maging katulad ng mga modelong hindi naman talaga tao sa mga billboard at magazine. Kung ano ang unang mahablot sa cabinet, iyon ang isinusuot – madalas ay manipis at preskong damit at pantalon na hindi mapang-api sa bayag. Mas komportable sa tsinelas. Namamaltos ang mga paa sa sapatos. Nalulukot ang mukha kapag sinasabihang kamukha ni Gardo Versoza. Ayaw na ayaw na na-a-associate kay Machete.

Nagsosolo sa isang studio-type apartment sa Manila. Ayaw nang may kasamang iba sa bahay. Ayaw nang nakikisama at pinakikisamahan. Ayaw magpasakop sa batas ng iba sa loob ng bahay. Ayaw na ayaw na nakikipagkuwentuhan sa landlady na si Michay, ang buhay na patunay sa kasabihang “may tenga ang lupa, may pakpak ang balita.” Nagwo-world tour ang kaluluwa kapag nagsimula na ang walang katapusang pagratatat ni Her Majesty of Tsismis tungkol sa langit at impiyerno.

Expert sa pagtatago ng emosyon. Kunwari malungkot, pero masaya deep inside. Kunwari naaaliw, pero nangangati nang mandukot ng mata. Hindi mahilig sa mga confrontation scene. Pero pumipitik din minsan kapag nakakanti. Nag-iisip muna nang mabuti bago magsalita kaya madalas napagkakamalang slow mag-isip ng marami. Pinag-iinitan ang Wow Magic Sing sa bahay kapag masama ang loob (paniwalang-paniwalang kalebel si Gary V. sa kantahan, pero ang totoo ay kaboses ng mga lasenggerong gabi-gabing nambubulahaw ng baranggay).

[Censored ang tungkol sa sex life.]

Malapit nang tumigil sa paninigarilyo. Takot matulad sa kasamahan sa trabahong nasunog ang baga at natigok. Nagpasyang pupunuin na lang ng upos ng Marlboro Lights ang isang long neck na Emperador (nangangalahati na).

Dating tibak. Hindi kumain nang dalawang araw kasama ang ilang magsasaka sa harap ng DAR para ipaglaban ang karapatan ng mga magsasaka. Kasamang lumusob sa US Embassy at sa mga kompanya ng langis. Minsan nang makulong nang ilang oras nang magkagulo sa rally para suportahan ang mga empleyado ng Manila Hotel. Pero hindi na ngayon aktibo. Ayaw sabihin kung bakit.

All-time favorite ang “The Fountainhead” ni Ayn Rand, kahit hindi matunaw ng tiyan ang mga idea ng babaeng numero unong tagapagsulong ng individualism at capitalism. Hanggang ngayon, dini-diyos pa rin ang Eraserheads. Lantaran ang pagka-adik sa mga telenobela / telesine / teleserye / sineserye / fantaserye / soap opera / sinenobela / chinovela. Ayaw na pinakikialaman ng mga bisita ang Akira Kurosawa at Alfred Hitchcock na hinalukay pa sa Quiapo, salamat sa magigiting na pirata. Nanonood ng Wowowee at Eat Bulaga kapag gustong inisin ang sarili.

Fan ni Angel Locsin. 

Sunday, November 9, 2008

Loob

Isang magkasintahan ang nagkatampuhan at ilang araw nang di nag-uusap. Nang muling magharap, ito ang nasabi ng babae sa lalaki: “Masamang-masama ang loob ko sa iyo. Ikaw na nga ang may kasalanan, ni hindi ka man lang nagkusang-loob na lapitan ako’t ipaliwanag ang kalokohan mo. Utang na loob, magpakatino ka naman kahit minsan.” Kapansin-pansin sa tinurang ito ng babae ang paggamit sa salitang loob nang tatlong beses: masama ang loob, kusang-loob, at utang na loob.

Ang salitang Tagalog na loob ay isang mahalagang konsepto sa pag-unawa sa pagkataong pilipino. May ilang gamit at dimensiyon ang loob ng Pilipino. Unang-una na ang ugnayan ng loob at katawan: ang sama ng loob ay katambal ng init ng dugo; ang laki ng loob o mabuting loob ay katumbas ng laki ng puso; sinasabing ang dalawang tao ay magkaututang dila kung sila ay nakakapagpalagayan ng loob; ang kabuhusan ng loob ay ipinahahayag ng kadikit ng bituka; at sinasabing ang isang lalaki, o babae man, ay may bayag kung siya ay may lakas ng loob o tibay ng loob. Kung gayon, ang mga lamang loob o ilang bahagi ng katawan ang karaniwang nagpapahayag ng loob.

Ang loob ay may intelektuwal na dimensiyon din. Halimbawa, sasabihin ng guro sa mga mag-aaral na isaloob nila ang lahat ng natutunan nila sa klase. Ibig sabihin, tandaan at ipasok sa utak, sa kukote, at puso ang lahat ng mga napag-aralan; hindi iyong papasok sa isang tenga at diretso labas sa kabilang tenga.

Sa emosyonal na dimensiyon, nariyan ang pagbabagong-loob. Halimbawa: “Bagong taon na, magbagong-loob ka na.” Ang pagbabagong loob na ito ay maaring negatibo (pagiging masungit, malungkutin, mainipin) o positibo (pagiging mabait, masayahin, optimistiko). Isa pang halimbawa: “Sobrang nabagabag ang loob ko sa pinanood ko kanina. Masyadong nakakadistorbo,” Ang pahayag na ito ay tumutukoy sa halu-halong emosyong nadama ng nagsalita (pagkagitla, pag-aalala, pangamba). Ilan pang halimbawa ang mga sumusunod: matigas ang loob, matibay ang loob, masakit ang loob, mababa ang loob, buo ang loob, nabuhayan ng loob, napanghinaang loob, pukawin ang loob, at nasa loob.

Mayroon ding etikal na gamit ang loob. Ang magandang loob ay tumutukoy sa kadalisayan at kabutihan ng puso ng isang tao. Kabaligtaran nito ang walang loob, o iyong walang puso. Sa mga konsepto naman ng utang na loob at ganting loob, lumulutang ang ekspektasyon ng isang taong maibalik sa kanya, sa anumang paraan o anyo, ang ibinigay niya sa kapwa. Ang taong may mababang loob ay taong mapagpakumbaba. Halimbawa rin ng etikal na pagpapahayag ng loob ang mga sumusunod: pagbabalik-loob, nagkakaloob, sa tanang loob, gawang-loob, bigay-loob, kaloob, at tanging loob.

Mapapansin sa mga halimbawang nabanggit na ang paggamit ng salitang Tagalog na loob at ang pagpapahayag nito ay holistiko. Ibig sabihin, ang loob ay tumutukoy sa malawak na katotohanan ng tao at sa umiiral niyang interaksiyon sa sarili at pakikipag-kapwa-tao.

 

Wednesday, November 5, 2008

Madugo ang Maging Bata


Masarap maging bata. First of all, di ka namomroblema kung sa’n maghahanap ng lunggang pagtataguan ‘pag naririnig mo na ang mga yabag ng landlady na humihithit-buga ng pera. O kung pa’nong di maiyak sa mga love song matapos ang isang “Gusto ko nang mamatay” na breakup. Ang problema mo lang ay kung pa’no malu-Lupa ang kalarong daig pa’ng butiki sa pagkakadikit sa pader habang naglalaro ng Langit-Lupa o kung pa’nong di mahuli sa takbuhan para di maasar na may tae sa puwet.

On the other hand, madugo ang maging bata. Di dahil kelangan mong tulungan ang nanay mong magtupi ng butas-butas na brief ng tatay mo o dahil kelangan mong matulog sa hapon para tumangkad kahit na kating-kati ka nang maligo sa ilog at magputik sa bukid kasama ang mga ever-energetic na kalaro o dahil sa mga tito’t titang clueless na child abuse ang pagpupuwersa sa ‘yong mag- “O Captain! My captain” sa harap nila.

Di ‘yon. Madugo ang maging bata dahil, well, literal na sumisirit/dumadanak/umaagos talaga ang dugo.

Flashback (ca. late 1980s – early 1990s)

Isa ako sa mga pinakapilyo sa klase no’ng elementary. E, paborito namin ‘yong itaas ang palda ng mga kaklase para makita kung ano’ng kulay ng panty ng mga girl. Si Precious Mae Kalabaw, ang isa sa mga napagdiskitahan namin, hinabol namin kasi ayaw magpahuli. E, nadapa siya. Sumalpok ang nguso sa kongkretong pader. Siyempre natakot kami kasi tumugudog talaga nang makipag-head on collision siya sa pader. Tumayo si Precious Mae. Humarap sa amin. Basag ang labi at duguan ang baba. Iniluwa niya sa palad ang dalawang ngipin. Mangiyak-ngiyak siyang napangiti.

Usung-uso sa amin no’ng Grade Two ang baragan ng lapis. ‘Pag recess at ‘pag ubos na namin ang champoradong nakaplastik na ibinebenta ng mga suma-sideline na teacher, ayan, baragan time na. E, natalo ‘tong si Ryan Jay na pikon. Ayun, sinaksak ng lapis sa pisngi ang bumarag sa Monggol # 2 niya. Si Rene Grace (Si Rene Grace nga ba? O si Bemma Jane?), ‘yong singer ng klase na kumakanta sa Bombo Radyo Isabela. Parang naghilamos ng pulang pintura ang kawawang bata. Kinahapunan, sinampal si Ryan Jay ng matabang nanay ni Rene Grace. Putok ang labi ng kawawang bata.

Ito, walang inolved na dugo. A. meron pala. Malamang internal hemorrhage. Grabe talaga ‘to. Si Mary Ann, ‘yong star player ng Chinese garter sa school. Ang haba ng legs nito at ipinanganak yata para tumalon ng mataas. Siya ang undisputed Chinese garter queen. Kahit na ilang higher pa ‘yan, sisiw lang sa kanya. Pero, ang sabi nga, nobody’s perfect. Ayun, isang maling bagsak, putol ang buto sa braso. Matindi. Parang buntot ng bakang lumaylay ang kamay niya. Sabi ng iba, lumabas daw ang ilang bahagi ng buto niya. OA na ‘yon. Sinabi lang ‘yon ng mga kaklaseng gustong may maibidang kuwento sa kani-kanilang bahay.

Siyempre may bloody experiences din naman ako kahit pa’no. Di yata ‘to magpapatalo. ‘Pag nakikita ko sa salamin o nahihimas ang ibabang bahagi ng lower lip ko, naaalala ko ‘yong araw na naligo kami ng mga kalaro sa ilog. Meron kasing isang puno do’n na pinaglulundagan namin. Suwerte mo ‘pag sa tubig ka bumagsak. Malas mo kung sa batuhan ka dumaplak. E, malas ako no’ng araw na yun. Ayun, isa akong karneng sumalpok sa batuhan. Di lang nagdugo ang nguso ko’t nabungalan, ilang linggo rin akong di nakaligo sa ilog.

Napilas din ang balat ko sa singit. Naglalaro kami no’n ng Agawan Base. E, ako ang tagabantay sa base. Para di maagaw ng kalaban ang base, kelangan mong bantayan ‘to with all your life. So nilimliman ko siya para di maagaw. Itong pinsan kong si Kuya Ian, barubal kung maglaro. Walang sinasanto. Parang ‘yong mga badboy sa basketball at American football. Alam na nga niyang nakaupo ako sa batong base namin, ayun, nag-slide pa rin para madikit ang paa dito. E, dahil nakaupo nga ako do’n, ayun sapul ang bata kong singit. Natuklap ang balat. Bad trip lang kasi isang linggo rin akong nakabukaka. Mabuti na lang at di nasapul si birdie. Lagot ang kinabukasan ko if ever.

Isa sa mga pinakagrabeng nangyari sa akin ‘yong matuklap ang ilang bahagi ng anit ko nang sumabit sa barb wire. Hinahabol kasi ako ng asar-talo kong kuya, si Kuya James. Di ‘yon nagpapatalo sa mga laro. At lagot ka ‘pag tinalo mo siya sa sipa o ‘pag naubos mo ang teks niya. E, minsan tinalo ko siya at naubos ang ang de-kulay niyang mga holen, salamat sa pandaraya ko. Ako pa naman ‘yong sobrang lakas mang-asar. Kinantahan ko siya ng “Waaah. Kawawang bata. Talo ang bata.” Ayun, hinabol niya ako. Tawa ako nang tawa dahil ako ang kuneho at siya ang pagong sa habulan. Nang biglang parang may kumutos sa ulo ko. Napahinto ako at si Kuya. Hinimas ko ang ulo ko. Umagos ang dugo sa noo ko. Hindi ako makaiyak no’ng una dahil di naman masakit. Pero no’ng nakita ko ang ilang hibla ng buhok sa barb wire, ayun, nagtatatakbo ako sa bahay at sinumbong si Kuya. Ilang hampas ng walis tingting sa puwet ang inabot ni Kuya James.

Bumabaha talaga ng dugo ‘pag bata ka. Nar’yang makatapak ka ng basag na bote, yerong pakalat-kalat, o kalawanging pako. Nar’yang tamaan ng lumilipad na piraso ng kahoy ang noo mo habang naglalaro ng siyato. O tamaan ng pako ng trumpo ang paa mo. O madapa at magasgas ang tuhod at braso sa kagustuhang mahabol ang kalarong nagpasyang di ka na “bati.” Of course, nar’yan din ang kinatatakutan ng mga batang lalaki – ang matuli sa pamamagitan ng pukpok o sa doktor – at ang unang reglang iniiyakan ng maraming batang babae.

Walang sinabi ang mga Japanese gory film at mga bayolenteng online games kumpara sa madugo at bayolenteng kabataan. Lalo na kung winawarat ng mga demonyong nakatatanda ang kanilang kamusmusan.

Tuesday, October 21, 2008

Reality TV


Sayang, eliminated na ang Southern Belles. Gusto ko pa naman sila. Naaalala ko sa kanila ang Beauty Queens, sina Dustin at Candice. Pero mas gusto ko pa rin ang BQs kasi physically stronger sila tsaka mas madiskarte. Ayun. Sana sina Aja at TY na lang natanggal, sila lang ang parang kulang sa personality sa season na to. So far, pinakagusto ko ang tandem nina Ken at Tina (na mukhang nalosyang sa divorce nila ni ken). Tatlong first place ba naman. Pinakagusto kong challenge nila so far 'yong Fighting Cholitas.

Next na gusto kong team ang mag-inang Toni at ang kotrobersiyal/maiskandalong si Dallas. Mukhang makakabanggaan nila sina ang kontrabida-in-the-making na sina Kelly at Christy. At sana 'wag munang maalis ang full-blown kontrabidang tandem nina Nick at Starr, para makasalpukan nila ang dalawang kontrabida-in-the-making. At natawa rin pala ako sa tatay ni Phil nung niyakap niya sina Marissa at Brooke.



Si Sugar ang manok ko sa season na 'to. Nasa kanya kasi ang hidden immunity idol at curious ako kung pa'no niya ito lalaruin. “yon nga lang, parang napapaikot ni Ace ang ulo niya. Pero sana umaakting lang si Sugar at siya pala ang naglalaro kay Ace. Ang engot ng Fang, hindi nila na-blindside si Sugar. Delikado sina Crystal (na natawa ako kasi nangialam ng bag nang may bag) at Ken, lalo ngayong wala na si GC. Mukhang Mabubuo nina Sugar, Ace, at Matty (na kahawig ni Marat Safin) ang tatapat sa “Onion Alliance” nina Charlie, Marcus (haha! Nakita ko na 'yong clip ng penis slip), at Corinne. Natawa ako sa immunity challenge, no'ng sumigaw si Randy ng “Freeze, Ace. Freeze!” tsaka do'n sa homoerotic moments nina Charlie at Marcus.


Wala na yatang tatalo pa kay Kenley sa pagiging numero unong nega. Nagmukhang maamo si Wendy Pepper sa kanya. Pati si Tim Gunn, Heidi Klum, Nina Garcia, at Michael Kors, di nakaligtas sa mga patutsada niya. No wonder, wala siyang kaamor-amor kina Korto at Leanne. So tapos na nga ang 5th Season, at third place lang siya. Sayang. 'Yong collection niya ang pinakagusto ko sa tatlo pero mukha raw kasing ginaya kay Alexander McQueen ang designs niya. Well, di naman ako familiar sa fashion so wala akong alam. Basta ang alam ko, ang boring at napaka monotonous ng kay Leanne. 'Yong kay Korto naman, parang walang bago. Masa masaya sana kung si Kenley ang nanalo. Hahaha!

So, kasama sa Final 3 sina Phillip, Veejay, at Aries. Di na ako masyadong nakakapanood nito, so di ko alam kung tapos na ang finale. Sana si Phillip ang manalo. May mga pangalan na kasi sa industry sina Aries at Veejay, e. At mabuti naman at di nakapasok sa top 3 ang fellow UP student kong si Mara. Ang basura lang ng mga tdesign niya.



Thursday, October 16, 2008

THES-QC and UP Ranking Brouhaha

 

Aminado akong dumadausdos na pababa ang kalidad ang edukasyon sa mahal kong UP (sa Pilipinas sa pangkalahatan). Alam na natin ang mga dahilan: kakulangan ng pondo, paaralan, libro, guro, walang katapusang pagtaas ng matrikula, kakurakutan ng gobyernong Arroyo at ng mga nauna sa kanya, at maraming-maraming-maraming iba pa.

Sa UP, nagsialisan na ang maraming guro at pinili na lang magturo sa DLSU, ADMU, UA&P, o sa mga unibersidad sa labas ng bansa. Kumusta naman 'yong pang-pandesal lang ang kinikita ng mga guro sa UP kumpara sa pang-Auntie Anne's almond-flavored pretzel ang kita sa ibang Unibersidad? Problema din ang kakulangan ng reseach output mula sa kaguruan. Pa'no kasi, walang pondo. Ang matrikula, mula P300 per unit sa undergrad, naging P1000 na. Sa graduate studies, mula P500 per unit, ngayon P1500. Sa'n ka pa. Kaya naman sobrang disadvantaged ang mga mag-aaral na nasa mababang income bracket. Meron ngang STFAP, andami namang butas.

Ayun. Kaya di ako magtataka kung bumaba man ang ranking ng UP sa mga university ranking sa mundo.

Pero ang di ko mapalampas ay 'yong institusyong napaka-iresponsable sa pangangalap ng datos para i-rank ang mga unibersidad sa mundo.  Ayos lang ang ranking, dahil kahit paano, nakikita natin kung paano makipag-compete ang mga unibersidad sa Pilipinas sa iba pang mga unibersidad sa ibang bansa. Pero kung napaka-problematiko ng metodong ginamit, na hindi ipinaliliwanag, ay ibang usapan na 'yan.


---------------------------------------------

In the 2008 university rankings recently released by the Times Higher Education Supplement (THES) and Quacquarelli Symonds (QS), only the University of the Philippines and the Ateneo de Manila University (among Philippine universities) made it to the top 400. UP rose from 398 in 2007 to 276 this year; Ateneo rose from 401-500 to 254. De La Salle was ranked 415th and UST was ranked 470th.

According to UP Vice President for Public Affairs Cristina Pantoja Hidalgo, UP President Emerlinda R. Roman did not receive any invitation to participate in the survey this year or any questionnaire to answer. What President Roman received was an email message from QS Asia Quacquarelli Symonds’ Regional Director (Asia Pacific), Mandy Mok, informing her that UP had “gone up in the rankings.”

Since UP had not been invited to participate in the survey and had not provided any data, UP officials do not know where and how the figures were obtained on which the ranking was based.

Hidalgo revealed that the message also contained this statement: “In view of the good news, would you like to consider signing up the following at a very attractive package price?” The “package price,” which includes a banner on topuniversities.com, a full page full color ad in Top Universities Guide 2009, and a booth at Top Universities Fair 2009, amounts to $48,930.

“UP can hardly be expected to spend more than 2 million pesos on publicity for itself involving a survey conducted by an organization that refuses to divulge where it obtains its data,” Hidalgo said.

 

In 2007, UP was invited to participate in the survey, but when THES-QS refused to explain where it obtained the data used to determine UP’s rank in the 2006 survey (where UP was ranked No. 299), university officials decided not to accept the invitation to participate in the 2007 survey. Moreover, the university was given barely a week to respond to the questionnaire.

UP wrote THES-QS in July 2007, informing them of this decision, and again in September 2007, requesting the organization to respect UP’s decision. In response, research assistant Saad Shabir wrote back saying that if it did not receive the information it would be “forced to use last year’s data or some form of average.”

These rankings are supposedly meant to serve as “the definitive guide to universities around the world which truly excel.” In evaluating institutions it computes half of the index based on its reputation as perceived by academics (peer review 40%) and global employers (recruiter review 10%). Since it does not specify who are surveyed or what questions are asked, the methodology is problematic.

An earlier statement, released by UP in August this year, and carried by several national dailies, said: “Even peers require standardized input data to review. But according to the International Ranking Systems for Universities and Institutions: A Critical Appraisal, published by BioMed Central, the Times simply asks 190,000 ‘experts’ to list what they regard as the top 30 universities in their field of expertise without providing input data on any performance indicators (http://www.biomedcentral.com/1741-7015/5/30). Moreover, the survey response rate among selected experts was found to be below 1%. In other words, on the basis of possible selection biases alone, the validity of the measurement is shaky.”

According to the statement, the other half of the index is based on such indicators as student-to faculty ratio, the number of foreign faculty and students in the university, and the number of academic works by university researchers that have been cited internationally. “Data for these indicators, however, typically depend on the information that participating institutions submit. An institution’s index may be easily distorted if it fails to submit data for the pertinent indicators, or if it chooses not to participate.”

As Dr. Leticia Peñano-Ho said in an article carried by the UP Forum last year: “The crux of the matter is to identify the indices that can approximate the different landscapes of universities. There might be a need to relate these indicators to the unversities’ mission statements. UP’s constituents can identify their own indicators and decide on their desirability, relevance and reliability. These criteria should, as an added value, provide international comparisons.”

- http://www.up.edu.ph/features.php?i=93 

Wednesday, October 15, 2008

Parasitiko


Para akong tapeworm na umaagaw ng sustansiya sa isang batang malnourished. Parang parasitism kasi ang symbiotic relationship ko sa ilang mga nakapaligid sa akin ngayon.

Si Meegz, 'yong bagong salta sa opisina, lagi kong hinuhuthutan ng yosi. Nakakahiya, pero lagi akong nagpapalibre kay Mako (hello, credit card?). Pinakahuling pinakain niya ang isang pizzang sinlaki ng takip ng drum. Ilang mga kaibigan na rin ang pinakiusapan kong bigyan ako ng cell phone load. At mauubos ko na ang anti-dandruff shampoo na iniwan ng kaibigang laging nakikitulog sa bahay. 'Yong kakarampot na suweldo ni Kuya mula sa pagtuturo, na laging delayed, binabawasan ko rin. Nakikihati rin ako sa mga padala ni Mama, na para sana sa gamot at check up ni Papa.

Pero. Pero, pero.

Ang sabi sa Wikipedia, "The parasite benefits from a prolonged, close association with the host, which is harmed." E, hindi lang naman ako ng nagbe-benefit, pati rin sila.

Kapalit ng isa o dalawang stick ng Marlboro Lights ang isang yosi session na pantanggal ng banas sa makatuyot-utak na opisina. Kapalit ng panlilibre ni Mako ang tengang bugbog sa mga hinaing sa love life, sa trabaho, at sa pamilya. Kapalit ng cell phone load ang pagiging clown 'pag nakikipagkuwentuhan. Kapalit ng ant-dandruff shampoo ang magdamagang alam-niyo-na. Kapalit ng perang ibinibigay nina Kuya at Mama ang pride at karangalan at katalinuhang dala ko sa pamilya (Hahaha! Nagyeyelo na sa tuktok na ng Mt. Everest ang upuan ko).

So 'yon. Mutalism pala at di parasitism.

Pero may kilala akong akong dambuhalang parasitiko di mapuksa-puksa. Siya ang dahilan kung bakit nasa Ortigas ako ngayon at nagpapagago sa mga kliyenteng Amerikano. Siya ang dahilan kung bakit kelangan ko pang manghingi ng yosi at load. Kung bakit umaasa ako sa mga pagkaing dala ni Mako. Kung bakit binabalakubak ako ngayon. Kung bakit "Kuya, padala naman ng pera jan, o." ang drama ko ngayon.

Isang matinding gamutan at operasyon ang kelangan para malusaw ang parasitikong 'to.

Monday, October 6, 2008

Mga Takas sa Mental

Napagtripan namin no'ng Linggo na mag-picture-picture sa boarding house ng ilang kaibigan. Bawat picture, dapat may maipakita kaming isang emosyon. More than 20 ang na-project namin: masaya, malungkot, baliw, umiiyak, pasosyal, Korean/Japanese pose, pa-macho, mataray, natatae, nagse-seduce, nag-oorgasm, bored, nanggigigil, pagod, inaantok, mukhasim, nandidiri, nakalimutan ko na yong iba. Bawat shoot, may nananalo. No'ng una, si Anne at John ang laging nananalo sa challenge. Pero nung huli, kami ni Kwen ang humataw. Mabaliw-baliw ako pag-uwi ko sa bahay kasi di ko mailabas agad ang mga in-internalize ko. hahahaha!















Saturday, October 4, 2008

Hep, Hep, Horey!



Hep-hep-horey Day ko kahapon. Nawp. Di ako sumali sa putanginang pakulo ng Wowowee. Juskolord, ako, papatol sa gano'ng ka-cheapan? (Pero sige, aamin ako, nag-eenjoy akong panoorin kung pa'nong magmukhang eng-eng ang mga tao sa circus na 'yon).


Going back, Hep-hep-horey Day ko nga kahapon. Pa'no kasi, andaming magagandang nagyari sa akin. Una, naikabit na uli ang pukenenang SmartBro ko. Imagine (Eugene Domingo Bear Brand mode), bilyong beses kong finalow-up 'yon. Hayup sila, kung makasingil, daig pa ang mga Bumbay. A, hindi pala. Ang mga Bumbay kasi medyo di harsh sa paniningil. Daig pa ng Smart ang mga Manang 5-6. 'Yon. Anyway, ayoko nang isipin 'yan. Hep-hep-horey Day ko pa naman kahapon. Dapat good vibes lang. So 'yon, maaadik na naman ako sa kangkangan sa Internet nito.


Napa-tumbling pass din ako mula Batanes hanggang Borneo nang magpadala si Kuya ng pera. Shet talaga. As in shet na shet. Buti na lang. Kasi mukha na talaga akong instant noodle. Isang linggo ba namang puro Maggi Pancit Canton ang laman ng sistema ko, e. Hinahaluan ko rin naman ng konting gulay para mas healthy ng konti. Ayun, nakabili na rin ako sa wakas ng shampoo. Humanda kayong mga hindot na balakubak kayo. At siyempre, nakabili na rin ako ng Safeguard Blue, di na ako magtitiyaga sa Champion bareta.


Napaluhod talaga ako at napatingala sa langit, with matching dipa ng kamay (spotlight, please) dahil may dumating na raket. Aleluyasisbumbay! May dagdag kaperahan na rin ako, sa wakas. Hmmmm...mag-mall kaya ako? Tapos bibili ako ng bagong pantalon ('yong dalawang pants ko, ngumingiti na sa singit part), damit na Oxygen, at Olay Total Effects? Baka mag-treasure hunting na lang ako sa Arlegui sa Quiapo.


A, 'wag na lang pala muna. Kelangan ko omunang bayaran 'yong P5000 na student loan ko, P4500 na renta sa bahay, P3600 na utang ko sa 5-6, P2000 na utang ko kay Bebang, P1600 na utang ko kay Anne, P1000 kay Rita, P500 kay Hanzel, P500 kay Viring, P500 kay Kweni Varga, P300 kay Xiao Yeoh. Plus bill sa kuryente at cable, etc. etc. Shet!


Hummmmm...Positive energy... Hummmmm...Kaya ko 'to... Hummmmm... Hep-hep-horey Day ko kahapon... Hummmmm...

Thursday, September 25, 2008

Isang Gabi sa Quezon Avenue


Sa wakas, uwian na. Para akong bombang malapit nang sumabog paglabas ko sa opisina. Namamanhid ang magkabilang pisngi ko at sige sa pagpintig ang sentido ko. Nanginginig ang labi ko at pakiramdam ko’y may naglalarong kuryente sa anit ko. Pinahid ko ang mamasa-masang mata dahil sa maghapong pakikipagbuno sa electromagnetic field na mula sa monitor ng computer.


Isang malalim na buntung-hininga. Isinuot ko ang berdeng baseball cap at tumakbo palayo sa opisina.


Bumuti-buti ang pakiramdam ko habang humihithit ng Marlboro Lights at sinisipa-sipa ang isang maliit na bato sa Roxas District papuntang Quezon Avenue. No’ng una’y masaya akong nakikipaglaro rito. Pero napangiwi ako nang makita ko sa bato ang mukha ng taong matagal ko nang isinusuka. Itinigil ko ang pagsipa. Pinulot ko ang bato at itinapon sa kanal. Nagsindi pa ako ng isa pang yosi.


Sa di kalayuan ay ang isang grupo ng mga asong nag-uulol na sa libog. Nag-uunahan ang mga lalaking makapatong sa babaeng walang konsepto ng quality control. Ang dudugyot at galisin pa ang mga lalaki. May ilang mga tuta ring nang-iistorbo sa ginagawa ng mga matatanda. Tumigil ako sa paglalakad. Takot akong makagat uli ng aso.


Dumudugdug-dugdug man ang puso ko, itinuloy ko ang paglakad palapit sa mga aso. Umangil ang ilan nang nasa tapat na nila ako. Binagalan ko ang paglakad. Halos mawalan ako ng hininga. Kinagat ko ang dila ko at bumulong ng: “Saint Roque, your dog.” Ito ang payo sa akin ng lola ko, para raw di habulin at kagatin ng aso.


Nanlambot ang mga tuhod ko nang makalampas sa mga aso. Sinundan ako ng mga tuta at kinahulan. “Diyos ko po,” bulong ko sa sarili, “patahimikin po Ninyo ang mga lintik na tutang ‘to.” Hindi dininig ng Diyos ang panalangin ko. Kinailangan ko pang maghagis ng Skyflakes para lang tantanan na ako ng mga tuta. Langya, parang mga kongresistang naambunan ng pork barrel.


Madilim na nang marating ko ang Quezon Avenue. Sa tapat ng Pegasus ako nag-abang ng masasakyang jeep papuntang Unibersidad ng Pilipinas. Sa isang paupahan kasi sa likod ng isang dormitoryo roon ako tumutuloy.


Nagsindi ng ilaw ang Pegasus, ang paraiso ng mga matatandang lalaking isinusuka na ang puki’t suso ng kanilang mga asawa, mga politikong naghahanap ng maibabahay, mga lalaking nuknukan ng pangit, mga kagagaling sa trabaho na gustong mag-hapi-hapi, mga kabataang di makontrol ang pagwawala ng kanilang testosterone, at mga manager na nang-i-scout ng pasisikating starlet.


Ibinabandera sa billboard ng KTV bar ang mga babaeng mukhang sinabuyan ng balde-baldeng tubig. “Raging Wet”, ang sabi sa billboard. Napako rito ang tingin ng mamang malapit sa akin. Namumungay na mga mata – di ko alam kung inaantok lang lang o nakainom. Naging bato siya matapos makipagtitigan sa mga babae ng Pegasus. Putik, tinamaan din yata ako ng alindog ng mga babaeng naka-display.


Inilabas ko ang kaha ng Marlboro Lights mula sa bulsa ng sling bag ko. Naku naman, saka pa ako naubusan ng yosi. Tiyempo namang may dumaan na isang takatak boy. Takatak takatak takatak. Naglalaway akong naghanap ng yosi. Ubos na raw ang Marlboro Lights. “Sige, ‘yong pula na lang,” sabi ko kahit di naman talaga ako nagyoyosi ng pula. Sinindihan ko ang yosi at halos mangalahati ito sa isang hithitan.


Nagsimula nang magdatingan ang mga bida sa KTV bar. Abot-tenga ang ngiti ng mga guwardiya at bouncer habang sinasalubong ang mga babaeng maya-maya lang ay rarampa na sa entablado nang nakahubad. Todo make-up ang mga ito. Paiklian ng palda. Pahapitan ng pang-itaas. Pagandahan. Parang mga sasali sa Miss Baranggay. Para akong napapalibutan ng iba’t ibang prutas: may amoy mansanas, may amoy strawberry, may amoy cherry, may amoy guyabano. Pero meron din namang amoy luya. Ang mamang naging bato, amoy chico. Ngayon, alam ko na. Ke aga namang naglasing nito.


Magkakalahating oras na akong nakatayo sa tapat ng Pegasus. Namimintig na ang mga daliri ko sa paa. Kumukururog na ang tiyan ko. Di pa kasi ako nanananghalian. Kung nakabubusog lang sana ang pagkain ng usok at alikabok, idagdag pa ang ilang galong laway na nalunok ko na, sigurado akong bundat na ako. Tulad ng mamang traffic enforcer sa di kalayuan na di magkanda-ugaga sa pagtitiket sa mga motorista.


Kating-kati na ang mga paa kong makauwi. Konti na lang kasi at sasabog na ang ulo ko dahil sa matinding pressure sa opisina, sa isang small-time na kompanya pero big-time kung kumabig ng kita. Maraming salamat sa mga kliyenteng foreigner na tinatamad o wala lang talagang panahon sa pagsusulat ng kanilang mga term paper. Walang binatbat ang paghihintay ni juan Tamad na mahulog ang bayabas sa kanyang bibig.


Online researcher-slash-writer. ‘Yan ang trabaho ko. Ito ‘yong tipong pinasusulat ako nang kung anu-ano tungkol sa business management, marketing, sports, media studies, social sciences, at arts. Di lang ‘yan, ibinabato rin sa akin ang ilang paksa tungkol sa pedagogy, trligion, logistics, information technology, total quality management, at finance. Eto’ng pamatay: Kung kakayanin, gumagawa rin ako ng statistical analysis at sumasagot ng mga problem set sa math, physics, at chemistry. Sisiw, Art Studies lang naman ang tinapos ko sa kolehiyo.


Cut. Paste. Rephrase. Cite. Mag-yosi kasama si Manong Guard. Cut. Paste. Rephrease. Cite. Lumaklak ng kapeng 3-in-1. Cut. Paste. Rephrase. Cite. Ipahinga ang nagdurugong utak at ang namamagang mga daliri. Cut. Paste. Rephrase. Cite. Mag-surf nang porno sa Internet. Ito ang routine ko sa buong maghapon. Nakakabobo.


Pumikit ako nang mariin at napabuntung-hininga. Iniisip na, kinabukasan, balik alipin na naman ako sa opisina. Makita ko na naman ang pagmumukha ng boss kong lukot ang mukha tuwing araw ng sahod. Ang boss kong mas mataray pa kay Celia Rodriguez. Ang boss kong walang alam sa employee motivation. Ang boss kong tax evader. Ang boss kong nagpasarap no’ng isang linggo sa States na nakipagsigawan para sa manok niyang si Svetlana Kuznetsova sa US Open Tennis Championship. Kaya nga gigil na gigil akong itinapon sa kanal ang bato kanina.


Sutsot ng puso kong malapit nang bumigay: “Hoy, kung ayaw mo sa ginagawa mo, ‘wag ka nang babalik sa opisina.” Hirit naman ng pagod ko nang utak: “Ang renta sa bahay, pambayad sa tubig, kuryente, cable, telepono, labada. Ang pambili ng pagkain, libro, yosi, damit na pamporma.”


Tama, konting tiis muna.


Anak ng pating! Ang engot ko. Kaya naman pala wala akong masakyan, sa maling lugar ako pumuwesto. Sa Jollibee sa kanto ng Roces ang sakayan ng jeep papuntang UP. Dalawang kanto ang layo sa Pegasus. Kinabahan ako. Nitong huli kasi, lagi akong nawawala sa sarili. Para akong matandang may sakit na Alzheimer. Nagsisimula na yatang bumigay ang utak ko dahil sa stress. Baka dahil sa sobrang gutom kaya di ko namalayan na nasa maling lugar pala ako. O, baka kinukulang lang talaga ako sa sex.


Sinimulan ko ang paglalakad papuntang Roces. Nakakailang hakbang pa lang ako palayo sa Pegasus, malapit sa billboard ng “Jesus Loves Us”, nang may mamang kumalabit sa akin. Lumingon ako. Ang payat niya, simpayat ni Palito. Parang ‘yong kalansay na naka-display sa science room namin no’ng high school. Tinanong ako kung may nakita akong lalaking nakaberdeng baseball cap.


Ako,” sabay turo sa suot kong sumbrero. Grabe naman ‘tong mamang ‘to, kalansay na nga, color blind pa.


Hinahabol daw nila ang lalaking nakaberdeng sumbrero dahil nang-snatch ng cell phone. Nanlisik ang mga mata ko. Aba, aba, pagbibintangan pa yata ako. Mukhang snatcher ba ako? Sabagay, kanina pa kasi nakakunot ang noo ko at mukhang di mapakali.


Hindi naman sa pinagbibintangan kita, pero parang ikaw ‘yong snatcher,” sabi ng mamang tingting. Naku naman, hindi ba pagbibintang ‘yon? Ano’ng tawag do’n?


Hindi ho ako ‘yon. Kahit itanong n’yo pa sa mga guwardiya sa Pegasus. Kanina pa ho ako nakatayo do’n,” matigas kong sagot.


Tumalikod ako. Bukod sa gusto ko nang makauwi at nang magkalaman na ang kumakalam kong sikmura, ayokong masangkot sa gulo. Pinigilan ako ng mama. Naramdaman ko ang mga malalamig at mabubuto niyang daliri sa kanang balikat ko. Lintik. Hinarap ko siya.


Hindi ho talaga ako ‘yon,” naiirita kong sabi sa kanya.


Sigurado ka?” maangas niyang tanong.


Akmang tatalikuran ko na ang mamang di ko masiguro kung buhay ba talaga o bangkay na nabuhay lang nang may lumapit na isa pang mama. Maumbok ang dibdib nito at parang may sariling buhay ang mga masel sa braso. Balbas-sarado. Wow, nandito lang pala sa Pilipinas si Chuck Norris. Tiyak, magtititili sa tindi ng excitement ang nanay ko pag nakita ang mamang ‘to. Tinanong ako kung ano’ng problema.


Pinagbibintangan ho kasi akong nang-snatch. Hindi ho talaga. Kahit itanong pa ho ninyo sa mga tao,” sabay turo sa dalawang ale at isang mamang nag-aabang ng masasakyan.


Sigurado ka?” sabi ng kamukha ng bida sa “Missing in Action”.


Langya, iba na yata ‘to.


Inisa-isa ko sa kanila ang mga nangyari sa akin mula sa paglabas ko sa opisina hanggang sa pag-abang ko ng masasakyan sa tapat ng Pegasus.


Pinanlakihan ako ng mata ni Palito, “Gago ka, ‘wag mo kaming sinasagot-sagot, ha.” Ang sarap tusukin ng barbecue stick ang nandidilat niyang mga mata. Hindi niya ako masisindak sa mga gano’n-gano’n lang.


Magkaiba ho ang pagpapaliwanag sa pagsasagot-sagot,” matapang kong sagot kay palito. Sabi nga nila, sa mga panahong napaliligiran ng masasamang loob, ‘wag na ‘wag magpapakita ng takot.


Walang anu-anong kinaldag ako ni Chuck Norris. Bumalandra ang likod ko sa mabutong dibdib ni Palito. Sigurado akong may nabaling buto sa dibdib ng mamang patpatin. Di ko alam ang problema ng dalawang ‘to, pero sigurado ako, matindi ang galit nila sa mundo. Nawalan ng trabaho? Kinaliwa ni misis? Namatayan ng kamag-anak? Naubusan ng pambili no beer at yosi? Nakapanggigigil lang na pati ako idinadamay nila sa problema nila.


Muntik ko nang maihian ang pantalon ko sa sobrang nerbiyos. Di hamak na mas nakakatakot ang dalawang halimaw na ‘to kesa sa multo ng lola kong nakita kong nakasabit sa sampayan ng mga damit.


Ilabas mo’ng cell phone na ninakaw mo,” pilit ni Palito.


Hindi ho talaga ako snatcher,” pagmamatigas ko. Talo ko pa ang sirang plaka sa paulit-ulit kong pagtanggi sa bintang nila.


Tangna mo, di mo ilalabas? Gusto mong mabaranggay? Ako’ng kapitan dito,” pagyayabang ni Chuck Norris. Buong angas na hinimas-himas ang kanyang balbas.


May ID ho kayo? Sa’ng baranggay ho kayo? Baka ho kasi niloloko n’yo ako. At hindi ho yata ganyan umasta ang mga kapitan.” Patay. Di ko alam kung bakit ‘yon ang lumabas sa bibig. Hinanda ko ang sarili. Hinihintay ang matinding sapok ni Chuck Norris.


Gago kang putang ina mong hayup kang hindot ka. Sasagot-sagot ka pang gago ka,” ang malutong na mura ni Chuck Norris. Hanep, napagsama niya sa isang pangungusap ang mga salitang di ko narinig na sinabi sa akin ng mga magulang ko.

Saludo ako sa kanya. Gayunpaman, namula ang tenga ko sa matinding galit, gigil, at takot.


“’Wag mo kaming niloloko ha. Patingin ng cell phone,” atat na sabi ni Palito.


Ayokong ilabas ang cell phone ko dahil sigurado akong isa ‘tong modus operandi. ‘Pag nilabas ko ‘yon, sasabihin nilang ‘yon nga ang ninakaw na cell phone. Bibigyan nila ako ng dalawang pagpipilian. Kung papalag ako, palalabasin nilang magnanakaw ako. Kung mananahimik ako at sasama sa kanila, makakaiwas ako sa isang malaking iskandalo. Siyempre, pipiliin ko ang huli. Takot yata akong makuyog ng taong bayan, tulad ng mga ipinapalabas sa mga panggabing balita. Pagkatapos, dadalhin nila ako kunwari sa baranggay hall. Pero, ang totoo n’yan, sa madilim na lugar nila ako ipupunta. Doon na nila kukunin ang cell phone na ilang buwan kong pinag-ipunan. Malamang, lilimasin din nila ang laman ng pitaka kong pamasahe at panghapunan lang ang laman.


Puwede rin namang manlaban ako. Kung tutuusin, kayang-kaya kong pataubin si Palito. Isang pitik lang, tiyak, tatalsik siya hanggang Delta. Bagamat aminado akong mahihirapan akong labanan ang hininga niyang mabaho pa sa utot ko. Si Chuck Norris, na umuusok na ang ilong, ang kinatatakutan ko. Baka kasi magpakawala ng isang pamatay na roundhouse kick. Sa tangkad at masel pa lang, natutunaw na ako sa takot. Mahirap talagang maging maliit.


Hinanap ko ang traffic enforcer na malaki ang tiyan. Baka sakaling mahingan ko ng tulong. Malas, wala na siya. Naka-quota na siguro. Nilingon-lingon ko rin ang paligid para hanapin ang mga kamera, baka kasi wina-Wow Mali lang ako.


Naiinis ako sa sarili dahil di ko magawang umalis sa kinatatayuan. Dala siguro ng nerbiyos. Puwede namang tumakbo na lang ako at humingi ng saklolo sa mga tao sa paligid. A, malamang di rin naman nila ako tutulungan. Pustahan. Kanina pa ako minumura at dinuduro-duro ng dalawang mama, pero wala silang nakikita.


Ganito din no’ng nasa Grade 3 ako. No’ng bibili ako ng ulam malapit sa eskuwelahan. May nakasalubong akong isang pulutong ng mga asong di mapigil ang panggigigil. Napagkamalan yata akong kaagaw, kaya ‘yon, kumaripas ako ng takbo at hinabol ng kalbong aso. Nahulog ako sa kanal. Hindi pa man ako nakakabangon, pinagkakagat-kagat na ng aso ang likod ko. Sigaw ako nang sigaw no’n. Wala ni isang sumaklolo. ‘Yong tinderang pagbibilhan ko sana ng ulam, di man lang binugaw ang aso. Pagkatapos, pinagalitan pa ako ng nanay ko dahil ayokong sabihin kung ano ang nangyari sa akin.


Akin na’ng cell phone mo,” pasigaw na sabi ni Chuck Norris. Pilit niyang kinukuha ang sling bag ko.


Lagi-lagi akong pinaaalahanan ng tatay ko na ‘wag daw manlaban sa mga masasamang loob. Baka raw magripuhan ako sa tagiliran kung magmamatigas ako. ‘Yon din ang payo ko sa mga kaibigan. Katangahan nga namang ipagpalit ang sariling buhay sa cell phone. Tulad ng nangyari sa boyfriend ng roommate ng kaklase ng kaibigan ko.


Pero, gano’n pala ‘yon. Ngayong ako na ang nasa sitwasyong ginigipit ng mga taong nabubuhay sa pang-aagaw ng cell phone nang may cell phone, gusto kong magmatigas at lumaban. Kahit pa ma-headline ako sa mga tabloid kinabukasan. Ito na nga yata ‘yong sinasabi nilang survival of the fittest. Kailangang matalo ko ang mga ungas na ‘to. Nai-imagine ko tuloy, pa’no na lang ang susunod na henerasyon kung ang mga katulad nila ang maghahari sa mundo? Patay tayo d’yan.


Tarantadong ‘to,” pilit na binubuksan ng sidekick ni Chuck Norris ang zipper ng bag ko.


Hinigpitan ko ang kapit sa bag habang hinaharang ang pananapok nina Chuck Norris at Palito. Nakatingin lang sa amin ang mga tao. Ang aleng hinayupak, nakuha pang magtext. Malamang, ibinabalita niya sa asawa ang nasasaksihan. Puwede rin namang nakikipagchikahan lang sa amiga, o nagda-download ng mga balitang showbiz.


Nag-ala Hulk Hogan ako. Buong lakas kong itinulak si Chuck Norris. Di ko malaman kung paano ko nagawa ‘yon o kung saan nanggaling ang lakas ko. Basta ang alam ko, kailangan kong makawala sa kanila bago pa man ako magulpi nang todo. Napaatras si Chuck Norris. Di nakapalag sa ginawa ko. Napanganga lang si Palito.


Sinamantala ko ang pagkagulat ng dalawang latak sa lipunan. Tumakbo ako palayo sa kanila. Hinabol nila ako. Di ko alam kung instict ba na kinakagat ko ang dila ko at umuusal ng “Saint Roque, your dog” habang kumakaripas ng takbo. Nililingon-lingon ko sila para matantiya kung maabutan nila ako. Pinagtitinginan ako ng mga tao. Pakiramdam ko tuloy, ako ‘yong bida do’n sa pelikulang black-and-white na napanood ko. Siya na nga ang ninakawan ng bisikleta, siya pa ang hinabol ng tao. Hinihintay ko na lang din na kuyugin ako ng madla. Awa ng Diyos, hindi naman. Sa wakas, tinantanan ako nina Chuck Norris at Palito sa kanto ng Roces.


Pero hindi ako tumigil sa pagtakbo. Tumakbo ako nang tumakbo nang tumakbo. Walang kapaguran.